توجه: این مطلب به منظور افزایش آگاهی ارائه شده است و هرگونه تصمیم مربوط به مصرف دارو باید تحت نظر پزشک باشد.
ترک اعتیاد به مواد مخدر یکی از چالش‌های بزرگ سلامتی جامعه‌هاست که اثرات زیان‌بار و گاهی غیرقابل بازپس‌گیری برای فرد و جامعه دارد. مورفین، یکی از مواد مخدری است که به طور گسترده استفاده می‌شود و وابستگی آن می‌تواند بسیار مضر باشد. اما خبر خوب این است که وجود روش‌ها و داروهای موثر برای کمک به افراد در ترک این وابستگی و بازگشت به زندگی سالم و بهبود یافته امیدبخش است. در این مقاله، به بررسی بهترین داروها و روش‌های موجود برای ترک مورفین و کاهش عوارض وابستگی آن می‌پردازیم.
1- داروی لوفکسیدین
لوفکسیدین یکی از داروهای آگونیست آلفا آدرنرژیک مرکزی است که برای کاهش علائم ترک اعتیاد مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو می‌تواند به‌طور موثری علائمی از قبیل احساس بیماری، گرفتگی معده، اسپاسم یا انقباض عضلانی، احساس سرما، تپش قلب، تنش عضلانی، درد، خمیازه، آبریزش چشم و مشکلات خوابیدن که ممکن است پس از قطع ناگهانی مصرف داروهای مخدر و مسکن رخ دهند، کاهش دهد.
نام تجاری داروی لوفکسیدین
BritLofex, Lucemyra
کاربرد داروی لوفکسیدین
کاهش علائم ترک اعتیاد پس از قطع ناگهانی
اشکال دارویی لوفکسیدین
قرص
مقدار و روش مصرف لوفکسیدین
قبل از شروع درمان با داروی لوفکسیدین (Lofexidine)، به شدت توصیه می‌شود که بروشور دارویی موجود در بسته را با دقت مطالعه نمایید. این بروشور به شما کمک خواهد کرد تا اطلاعات جامعی درباره دارو را دریافت کرده و با عوارض جانبی احتمالی آشنا شوید. همچنین، در صورت وجود سؤالات مرتبط با مصرف دارو، بهتر است با پزشک خود مشورت کرده و اطلاعات لازم را دریافت کنید.
مقدار و دوز داروی لوفکسیدین از فرد به فرد متغیر است؛ بنابراین، حتماً دارو را به دقت و به‌طور دقیق همانطور که پزشک شما تجویز کرده است، مصرف نمایید. اجتناب از تغییرات خودسرانه در مقدار و مدت زمان مصرف بسیار حائز اهمیت است.
در صورتی که یک نوبت از مصرف داروی لوفکسیدین را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کرده و در صورت نزدیکی به زمان مصرف بعدی، از مصرف نوبت فراموش شده خودداری کنید. بهتر است هرگز دوز دارو را دو برابر نکنید و بر اساس برنامه مشخص پزشک، مصرف دارو را ادامه دهید.
از قطع ناگهان و خودسرانه مصرف داروی لوفکسیدین خودداری نمایید و همواره به دستورالعمل‌های پزشک خود در خصوص کاهش دوز پیروی کنید. این دارو می‌تواند همراه با یا بدون مصرف غذا تنظیم شود.
موارد منع مصرف داروی لوفکسیدین
لطفاً تاریخ انقضای داروی لوفکسیدین (Lofexidine) را به دقت بررسی کنید، و در صورتی که داروی شما منقضی شده باشد، از مصرف آن خودداری کنید.
هرگز داروی لوفکسیدین را به فرد دیگری حتی در صورت وجود علائم مشابه به خودتان تجویز نکنید.
اگر شرایط خاص یا بیماری‌های خاصی دارید، حتماً پیش از شروع مصرف این دارو، پزشک خود را در جریان قرار دهید، به ویژه اگر یکی از شرایط زیر را دارید:
- حساسیت به این دارو یا سایر داروها و مواد
- بارداری یا قصد باردار شدن
- شیردهی
- سابقه سکته مغزی
- افسردگی
- مشکلات قلبی، از جمله ضربان قلب آهسته، حمله قلبی، یا سابقه شخصی یا خانوادگی طولانی شدن QT
- فشار خون پایین
- مشکلات کبدی
- مشکلات کلیوی
- عدم تعادل الکترولیت (مانند سطوح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون)
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی لوفکسیدین
در طول دوره درمان با این دارو، اجتناب از مصرف الکل به شدت توصیه می‌شود.
هنگام مصرف این دارو، توجه کنید که از گرم شدن بیش از حد یا کم آبی بدن جلوگیری کنید، زیرا این ممکن است منجر به افت فشار خون شود.
استفاده از این دارو ممکن است باعث شدت سرگیجه شود، بنابراین از تغییرات ناگهانی در وضعیت جسمی خود پرهیز کنید.
همچنین در طول مصرف این دارو، در نظر داشته باشید که ممکن است سبب شدت سرگیجه یا خواب آلودگی شود. لذا، قبل از انجام کارهایی مانند رانندگی و کار با ماشین‌آلات، از حالت هوشیاری خود اطمینان حاصل کنید.
تداخلات دارویی لوفکسیدین
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و اثر داروها را تغییر داده یا باعث افزایش ریسک عوارض جانبی آنها شود. به همین دلیل، برای شروع مصرف داروی لوفکسیدین، حیطه داروهایی که ممکن است شما مصرف کنید، از جمله داروهای تجویزی و غیرتجویزی (از جمله گیاهی، مکمل و …) را به پزشک خود اطلاع دهید. در صورت نیاز به مصرف هر داروی دیگری در طول درمان با لوفکسیدین، حتماً این موضوع را با پزشک خود مطرح کنید یا با داروساز مشورت نمایید.
این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کند که تداخلات ممکن با داروهای دیگر در نظر گرفته شده و هرگونه افزایش ریسک عوارض جانبی کاهش یابد. ارتباط مستقیم با پزشک در مورد مصرف داروهای دیگر و هماهنگی مناسب با لوفکسیدین، ایمنی و کارایی درمان را بهبود می‌بخشد.
عوارض جانبی داروی لوفکسیدین
هر دارویی ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند، اما بسیاری از افراد هیچگونه عارضه‌ای تجربه نمی‌کنند. برخی از عوارض جانبی نیز معمولاً پس از مدت زمان کوتاهی از مصرف دارو از بین می‌روند.
در صورت تداوم یا تشدید هر یک از عوارض زیر، به پزشک خود اطلاع دهید:
- سرگیجه (به ویژه هنگام ایستادن)
- خواب آلودگی
- کاهش فشار خون
- خشکی دهان
در صورت بروز عوارض جانبی شدید، به پزشک خود فوراً اطلاع دهید:
- احساس سبکی سر (مانند حالت بیهوشی)
- سرگیجه شدید یا خواب آلودگی
- ضعف
- ضربان قلب آهسته
در صورت بروز علائم واکنش‌های آلرژیک مانند تنگی نفس، سرگیجه شدید، آفت‌های پوستی، خارش، ورم (مخصوصاً در صورت بروز در صورت، زبان یا گلو) به اورژانس مراجعه نمایید.
شرایط نگهداری داروی لوفکسیدین
داروها را خارج از دسترس کودکان حفظ نمایید. علاوه بر این، توصیه می‌شود داروها را در محیطی خشک و خنک نگه دارید، جایی که از گرما و تابش مستقیم نور خورشید محافظت شده باشد. ایجاد یک محیط ایده‌آل برای نگهداری داروها از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این عوامل می‌توانند بر کیفیت و کارایی داروها تأثیر مستقیم بگذارند. بنابراین، توجه به این نکات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا تأثیر مثبت داروها حفظ شود و احتمال تغییرات غیرمطلوب کاهش یابد.
2- داروی نالتروکسان
نالتروکسان از گروه داروهایی است که به عنوان آنتاگونیست‌ها (مهارکننده) معروفند. این دارو توانایی دارد تأثیرات مواد مخدر را مسدود کند، از جمله تسکین درد یا احساس راحتی که ممکن است به سوءمصرف مواد مخدر منجر شود. نالتروکسان به صورت تزریقی به عنوان جزء یک برنامه درمانی برای اعتیاد به مواد مخدر یا الکل مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو به شکل تزریق نالتروکسان به منظور جلوگیری از عود در افرادی که به مواد مخدر وابسته بوده و سپس ترک کرده‌اند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نالتروکسان به شما کمک می‌کند تا احساس نیاز به مصرف مواد مخدر نداشته باشید. همچنین، استفاده از تزریق نالتروکسان به عنوان یک روش کمکی برای کاهش اعتیاد به الکل نیز معمول است. این دارو می‌تواند با کاهش میل به نوشیدن الکل، به شما کمک کند که کمتر مقدار الکل مصرف کنید یا اصلاً از نوشیدن الکل دست بکشید. لازم به ذکر است که نالتروکسان تأثیرات الکلی که اخیراً ممکن است مصرف کرده‌اید را کاهش نمی‌دهد، ولی به عنوان یک راهکار درمانی برای اعتیاد به مواد مخدر یا الکل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نام تجاری دارو:
NALTROXENE
نحوه عملکرد نالتروکسان به چه شکل است؟
نالتروکسان به گروه داروهای مهارکننده مواد مخدر تعلق دارد و در سیستم عصبی مغز برای جلوگیری از اثرات مواد مخدر اقدام می‌نماید. علاوه بر این، این دارو توانمندی دارد که میل به مصرف مواد مخدر را به حداقل برساند. اجرای نالتروکسان در مغز به منظور مهار تأثیرات مواد مخدر علاوه بر کاهش میل به مصرف آنها نیز کمک می‌نماید.
نالتروکسان از طریق مداخله در مکانیسم‌های عصبی، تأثیرات مواد مخدر را کنترل کرده و از ایجاد اثرات مضر آنها جلوگیری می‌نماید. این دارو اثرات مثبت در کاهش مصرف مواد مخدر و بهبود وضعیت افراد مبتلا به اعتیاد به مواد مخدر را ایجاد می‌کند.
نحوه مصرف و دوز مصرفی نالتروکسان به چه شکل است؟
نالتروکسان را می‌توان به دو صورت، به صورت قرص خوراکی یا از طریق تزریق به عضله، مصرف کرد. این تزریق به طور معمول هر چهار هفته یک بار صورت می‌گیرد و تنها توسط پزشک یا پرستار در محیط کلینیک انجام می‌شود. حضور پزشک یا پرستار در این روند اطمینان از اجرای صحیح و ایمن این تزریق را فراهم می‌کند.
ضرورت دریافت منظم نالتروکسان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا این دارو می‌تواند با تأثیر مستقیم بر سیستم عصبی و مکانیسم‌های مواد مخدر، به کنترل مصرف مواد مخدر کمک نماید. به منظور بهره‌مندی بیشتر از این دارو، حائز اهمیت است که درمان به صورت منظم و طبق راهنمایی پزشک ادامه یابد.
دوز داروی نالتروکسان در بزرگسالان برای اعتیاد به الکل
- دوز خوراکی: ۵۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز
- مدت زمان درمان: ۱۲ هفته
- عضلانی: ۳۸۰ میلی گرم تزریق عضلانی یک بار در ماه
دوز معمول بزرگسالان برای اعتیاد به مواد مخدر
- ۲۵ میلی گرم خوراکی یک بار در روز
دوز نگهدارنده نالتروکسان:
- ۵۰ میلی گرم خوراکی یک بار در روز (در صورت عدم مصرف ۲۵ میلی گرم در روز)
- عضلانی: ۳۸۰ میلی گرم تزریق عضلانی یک بار در ماه.
موارد احتیاط و هشدار در مصرف نالتروکسان
پیش از شروع مصرف دارو، در صورت حساسیت به آن، حتماً به پزشک یا داروساز اطلاع دهید.
سوابق پزشکی:
پیش از استفاده از هر دارو، به پزشک یا داروساز خود سوابق پزشکی خود را اعلام کنید، به ویژه:
- استفاده اخیر یا در حال حاضر (در ۷ تا ۱۴ روز گذشته) از هر نوع داروی مخدر مانند مرفین، متادون، یا بوپرنورفین.
- بیماری کلیوی
- بیماری کبدی
هشدارها:
- دارو ممکن است باعث سرگیجه شود.
- مصرف الکل یا ماری‌جوانا ممکن است سرگیجه را افزایش دهد.
- تا زمانی که هشیاری شما پایین است، از رانندگی خودداری کنید؛ از ماشین آلات استفاده نکنید و از هر فعالیتی که نیاز به هشیاری دارد، اجتناب کنید.
- از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید.
- در صورت استفاده از ماری‌جوانا با پزشک خود مشورت کنید.
- پس از قطع درمان با داروی نالتروکسان، حساسیت به دوزهای پایین تر تریاک ممکن است افزایش یابد.
- نالتروکسان اثرات داروهای مخدر مانند هروئین را مسدود می‌کند. با این حال، دوزهای بالا از هروئین یا مواد مخدر می‌توانند این انسداد را غلبه کنند، که بسیار خطرناک است و ممکن است منجر به آسیب جدی، از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ شود.
- اطمینان حاصل کنید که خطرات و مزایای استفاده از نالتروکسان را کاملاً درک کرده و قبول کرده‌اید.
- پیش از جراحی یا هرگونه درمان پزشکی، به پزشک یا دندانپزشک خود اعلام کنید که نالتروکسان را مصرف می‌کنید.
بارداری و شیردهی:
- در دوران بارداری، داروی نالتروکسان باید فقط در موارد ضروری مصرف شود.
- خطرات را با پزشک خود مطرح کنید.
- داروی نالتروکسان به شیر مادر منتقل می‌شود.
- قبل از شیردهی، با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی
تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای شما را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. لطفاً لیست کاملی از تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (شامل داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را نگه دارید و آن را با پزشک و داروساز خود به اشتراک بگذارید.
حتماً بدون تأیید پزشک، دوز داروها را شروع، متوقف یا تغییر ندهید.
تعدادی از محصولاتی که ممکن است با داروی نالتروکسان تداخل داشته باشند عبارتند از:
- دکسترومتورفان
- داروهای اسهال (مانند دی فنوکسیلات)
- دی‌سولفیرام
- داروهای ضد درد
- تسکین‌دهنده سرفه (مانند کدئین، هیدروکدون)
- تیوریدازین
لطفاً موارد فوق را با دقت مورد بررسی قرار دهید و در صورت نیاز به مشاوره با پزشک خود مراجعه کنید. همچنین اطمینان حاصل کنید که پزشک شما اطلاعات کاملی از تمامی محصولاتی که ممکن است در حال مصرف باشید، دارد.
عوارض جانبی نالتروکسان
عوارض جانبی شایع:
- حالت تهوع
- استفراغ
- درد یا گرفتگی معده
- اسهال
- از دست دادن اشتها
- یبوست
- سردرد
- سرگیجه
- اضطراب
- عصبی بودن
- تحریک‌پذیری
- اشک‌ریختن
- مشکلات خواب
- افزایش یا کاهش انرژی
- خواب‌آلودگی
- درد عضله یا مفصل
- راش
عوارض جانبی جدی:
برخی از عوارض جانبی نالتروکسان می‌تواند جدی باشد. اگر هر یک از این علائم یا موارد ذکر شده در بخش هشدار مهم را تجربه کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:
- گیجی
- توهم (دیدن چیزهایی یا شنیدن صداهایی که وجود ندارند).
- تاری دید
- استفراغ شدید
- اسهال شدید.
لطفاً در صورت تجربه هر یک از این عوارض، تا زمان مشاوره با پزشک خود، مصرف دارو را متوقف کنید.