توجه: این مطلب به منظور افزایش آگاهی ارائه شده است و هرگونه تصمیم مربوط به مصرف دارو باید تحت نظر پزشک باشد.
یکی از مهم‌ترین بیماری‌های روانی، افسردگی است که نیازمند توجه و درمان جدی است. این بیماری، همچون هر بیماری دیگری، نیازمند رسیدگی به مشکلات جسمی و روانی است. عدم توجه به افسردگی می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای فرد به همراه داشته باشد. اما چگونه می‌توان این بیماری را مدیریت و درمان کرد؟
درمان افسردگی می‌تواند از طریق روش‌های مختلفی صورت گیرد، از جمله درمان دارویی. یکی از داروهای معروف برای این منظور، سرترالین است. این دارو از دسته داروهای ضد افسردگی است و برای درمان افسردگی، حملات هراس و اضطراب، اختلالات وسواسی، اختلالات استرس پس از سانحه، اضطراب اجتماعی، اختلالات بدریختی بدن، و سندرم پیش از قاعدگی (PMS) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علاوه بر درمان دارویی، درمان‌های روان‌شناختی نیز می‌توانند بهبود وضعیت افراد مبتلا به افسردگی کمک کنند. این درمان‌ها اغلب شامل روش‌های مختلف مانند مشاوره روان‌شناختی، روش‌های مدیتیشن و آموزش تکنیک‌های مدیریت استرس می‌شود.
به طور کلی، ترکیبی از درمان‌های دارویی و روان‌شناختی می‌تواند بهبود موثری در وضعیت افراد مبتلا به افسردگی به همراه داشته باشد. همچنین حمایت از خانواده و افراد نزدیک نیز در فرآیند درمان اهمیت دارد.
قرص آسنترا سرترالین چیست؟
یکی از داروهای موثر در درمان افسردگی و اختلالات روانی، سرترالین است. این دارو توسط متخصصان روانپزشکی یا روانشناسان به منظور افزایش روحیه، بهبود کیفیت خواب، تنظیم اشتها و افزایش سطح انرژی به بیماران تجویز می‌شود. همچنین می‌تواند بهبود علاقه فرد به زندگی روزمره را نیز تسهیل کند و گاهی به عنوان قرص خواب نیز مصرف می‌شود.
در این راستا، داروی آسنترا نیز به منظور کاهش ترس، اضطراب و افکار ناخواسته مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دارو قادر است وسواس و اجبار برای انجام کارهای تکراری را که در زندگی روزمره اختلال ایجاد می‌کند، کاهش دهد، مانند وسواس در شست و شوی دست یا وسواس در شمارش و بررسی کردن.
به طور کلی، سرترالین مورد استفاده قرار می‌گیرد برای درمان افسردگی، حملات هراس، وسواس، اختلال استرس پس از سانحه، اختلال اضطراب اجتماعی و سندرم پیش از قاعدگی (PMS)، در حالی که آسنترا به منظور کاهش اضطراب، ترس و وسواس استفاده می‌شود.
اشکال دارویی
قرص، داروی مایع خوراکی
نام رایج قرص سرترالین
داروی آسنترا به صورت قرص روکش‌دار ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرمی در بازار موجود است. در فهرست زیر، برندهای رایج قرص سرترالین در بازار قرار دارد:
- قرص آسنترا ۱۰۰ میلی گرم
- قرص آسنترا ۵۰ میلی گرم
- قرص اینوسترال ۱۰۰ میلی گرم
- قرص اینوسترال ۵۰ میلی گرم
- داروی سرترالین/ Sertraline
- قرص مینو سرترالین ۵۰ میلی گرم
- قرص سرترابایول ۵۰ میلی گرم
- قرص سرترالین پورسینا ۵۰ میلی گرم
- قرص سرترالین عبیدی ۵۰ میلی گرم
- قرص سرترالین حکیم ۵۰ میلی گرم
- قرص سرترالین سها ۵۰ میلی گرم
- قرص سرترازین ۵۰ میلی گرم
- قرص زولامین ۵۰ میلی گرم
- کپسول سرترالین میدفارم ۱۰۰ میلی گرم
- کپسول سرترالین اکسیر ۱۰۰ میلی گرم
- قرص سرترالین هگزال ۵۰ میلی گرم
- قرص زولوفت (زلوفت) ۵۰ میلی گرم
- قرص زولوفت (زلوفت) ۱۰۰ میلی گرم
- قرص سرمنتا ۵۰ میلی گرم
سرترالین برای چه مواردی استفاده می‌شود؟
- درمان افسردگی
- درمان اختلالات استرسی
- درمان اختلال وسواس فکری
- درمان اختلال هراس
- درمان اختلال اضطراب اجتماعی
- درمان افسردگی پس از سکته مغزی
- درمان اضطراب فراگیر
- جلوگیری از انزال زودرس
- پیشگیری از میگرن
- درمان نوروپاتی دیابتی
- درمان سنکوپ نوروکاردیوژنیک (neurocardiogenic)
- درمان فیبرومیالژیا (fibromyalgia)
دیگر کاردهای داروی سرترالین چیست؟
استفاده از قرص سرمنتا عمدتاً برای درمان افسردگی و علائم مرتبط با آن معمول است، اما این دارو می‌تواند نقش مهمی در درمان بیماری‌های روان‌شناختی دیگر نیز ایفا کند، از جمله علائم اضطراب اجتماعی، سوخت و ساز بدن، سندروم پیش از قاعدگی یا پی‌ام‌اس، و حملات پانیک قلبی داشته باشد.
با این حال، این دارو باید تحت نظر پزشک قرار گیرد و بدون نسخه از داروخانه تهیه نمی‌شود. امری که حتماً باید به آن توجه شود این است که همواره با پزشک خود مشورت کنید و در مورد داروهای دیگری که ممکن است مصرف کنید اطلاعات لازم را از او بگیرید تا از تداخلات ممکنه جلوگیری شود.
این دارو، علاوه بر افسردگی، می‌تواند تأثیرات متعددی داشته باشد و امکان تسهیل در درمان مشکلات روانی و اضطرابی را فراهم کند. اما همواره مصرف آن باید تحت نظر پزشک باشد و بر اساس توصیه‌های حرفه‌ای انجام شود.
1- سرترالین و کبد چرب
بعضی از افراد با سابقه‌ی مشکلات کبدی باید مراقبت ویژه‌ای را هنگام مصرف قرص سرترالین داشته باشند، زیرا این دارو ممکن است باعث نارسایی کبدی حاد شود. بهتر است در این موارد از مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) استفاده کنید. این دسته از داروها شامل فلوکستین، پاروکستین، سیتالوپرام و اسیتالوپرام می‌شود.
یکی از نگرانی‌های اصلی هنگام استفاده از داروهای SSRI در افراد مبتلا به بیماری کبدی، افزایش خطر خونریزی گوارشی است. بیماری کبدی می‌تواند منجر به مشکلات جدی دیگری نظیر گرفتگی یا تورم عروق خونی در انتهای مری شود، که با عبارت “واریس معده” شناخته می‌شود. اگر این مشکلات را نادیده بگیرید، ممکن است به پارگی عروق و خونریزی گوارشی منجر شود که بسیار خطرناک است. بنابراین، افرادی که به بیماری کبدی رنج می‌برند باید به دقت توصیه‌های پزشک خود را رعایت کرده و در مصرف داروها دقت کنند.
2- سرترالین و فشار خون
استفاده از سرترالین در مدت چهارده روز پس از قطع داروهای MAOI ممکن است باعث افزایش ناگهانی دمای بدن، افزایش فشار خون و حتی تشنج شود. این واکنش‌ها ممکن است نشانگان واکنش‌های ناخوشایندی باشند که در صورت رخ دادن، باید به طبیب مراجعه شود. در این شرایط، نکته مهم توجه به نشانه‌های بدنی و پاسخ به درمان‌های لازم است تا هر گونه عوارض جانبی جلوگیری شود.
3- سرترالین بر روی مغز
سرترالین با افزایش سطح سروتونین، یک ماده شیمیایی تقویت‌کننده خلق و خو در مغز، اثر می‌کند. این روش به بسیاری از افراد کمک می‌کند تا از افسردگی خلاص شوند. همچنین، عوارض جانبی ناخواسته قرص سرمنتا ۵۰ کمتری نسبت به داروهای ضد افسردگی قدیمی دارد. این ویژگی‌ها باعث می‌شود سرترالین به عنوان یک گزینه مؤثر و با اثرات جانبی کمتر در درمان افسردگی مورد استفاده قرار گیرد.
4- سرترالین و لاغری
با مصرف زولوفت (نام تجاری سرترالین)، برخی از افراد ممکن است کاهش وزن را به عنوان یکی از عوارض جانبی تجربه کنند، اما این وضعیت برای همه افراد صدق نمی‌کند. در واقع، تغییرات وزن ناشی از مصرف این دارو متفاوت است و به هر فرد بستگی دارد. برخی افراد ممکن است نوسانات کوچکی در وزن خود تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر احساس تغییر قابل توجهی نخواهند کرد.
5- سرترالین برای درمان پانیک
قبل از بررسی تأثیر قرص آسنترا بر بیماری پانیک، مفهوم پانیک را باید در نظر گرفت. پانیک به شدتترین حالت اضطراب اشاره دارد که معمولاً با حمله پانیک همراه است. حمله پانیک حالتی از اضطراب ناگهانی و شدید است که ممکن است علائم فیزیکی مانند لرزش بدن، سرگیجه و تنگی نفس را به همراه داشته باشد.
بعضی افراد ممکن است در شرایط خاص مانند فوبیا با این نوع اضطراب مواجه شوند. پزشکان به این نتیجه رسیده‌اند که سرترالین یک روش درمانی موثر و کارآمد برای اختلالات پانیک است. این دارو قادر است علائم حملات پانیک را کاهش داده و بهبود آنها را تسهیل کند.
مقدار و روش مصرف داروی سرترالین چگونه است؟
قبل از شروع درمان با داروی سرترالین (Sertraline)، بهتر است بروشور دارویی داخل بسته را با دقت مطالعه کنید. این بروشور می‌تواند به شما کمک کند تا اطلاعات جامعی درباره دارو را دریافت کنید و از عوارض جانبی احتمالی آگاه شوید. همچنین در صورتی که سؤالاتی در مورد مصرف دارو دارید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
دوز و مقدار مصرف داروی سرترالین بین افراد ممکن است متفاوت باشد؛ بنابراین، بهتر است دارو را به دقت همانطور که پزشک تجویز کرده است، استفاده کنید.
در صورتی که یک دوز را فراموش کردید، به محض یادآوری، آن دوز را مصرف کنید. اما اگر زمان مصرف دوز بعدی نزدیک است، بهتر است از مصرف دوزی که فراموش کرده‌اید اجتناب کنید و برنامۀ مصرف دارو را به‌طور معمولی ادامه دهید.
با توجه به تأثیر این دارو بر روی سیستم عصبی، مصرف آن باید به صورت مداوم و تحت نظر پزشک باشد. اگرچه ممکن است در ابتدای درمان، بهبودی در شما حس نشود، اما به هر حال باید درمان را ادامه داده و به توصیه پزشک خود عمل کنید تا پیشرفت درمانی شما ارزیابی شود.
در ابتدای مصرف این دارو، ممکن است افکار ناخوشایند شما از گذشته بیشتر شوند؛ اما نگران نباشید، زیرا این افکار ناشی از مصرف دارو و آغاز اثربخشی آن می‌باشد و با گذر زمان کاهش می‌یابد.
توجه: منصفانه است که افکار خود را با مشاور و پزشک خود به اشتراک بگذارید و آگاهانه نسبت به رفع آنها اقدام کنید.
موارد هشدار و احتیاطات ویژه حین مصرف داروی سرترالین
- در صورتی که احساس می‌کنید داروی ضد افسردگی مناسب شما نمی‌باشد، با پزشک خود در مورد تغییر دارو صحبت کنید، اما از قطع درمان خودداری کنید.
- بیمارانی که احتمال اقدام به خودکشی در آنها وجود دارد، نباید مقادیر زیاد دارو را بطور یکجا در اختیار داشته باشند.
- به دلیل احتمال بروز سرگیجه، اختلال در تصمیم‌گیری، تفکر و مهارت‌های حرکتی، تا روشن شدن اثرات دارو در شما، از رانندگی و کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند، بپرهیزید.
- در طی مصرف این دارو، از مصرف الکل خودداری کنید.
- در مدت درمان با این دارو حساسیت بدن شما به نور بیشتر خواهد شد، لذا از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خودداری کنید و از کرم‌های ضدآفتاب و عینک آفتابی استفاده کنید.
- سرترالین ممکن است با آزمایش‌های خاصی (از جمله اسکن مغز برای بیماری پارکینسون) تداخل کرده و باعث نتایج اشتباه شود. قبل از انجام آزمایش، راجع به استفاده از این دارو، با پرسنل آزمایشگاه مشورت کنید.
موارد منع مصرف داروی سرترالین چیست؟
لطفاً توجه داشته باشید که قبل از تجویز دارو، حتماً به پزشک خود اطلاع دهید اگر:- حساسیتی به داروهای سرترالین یا مواد دیگر دارید.- در دوره بارداری هستید یا شیردهی می‌کنید.- مشکلات کبدی، کلیوی یا قلبی دارید.- فشار خون بالا دارید.- دچار اختلال دو قطبی، مشکلات خونی، دیابت، مشکلات چشمی، هیپوناترمی، شیدایی، پورپورا، تشنج، صرع یا تحت درمان با الکتروشوک (ECT) قرار دارید.- در دو هفته گذشته داروی ضد افسردگی مانند مهارکننده مونوآمین‌اکسیداز (MAOI) مصرف کرده‌اید.ضمناً قبل از مصرف داروی سرترالین، به تاریخ انقضای دارو توجه کنید و اگر داروی شما منقضی شده است، از مصرف آن خودداری کنید. همچنین هرگز داروی سرترالین را به فرد دیگری، حتی با علائم مشابه، تجویز نکنید.
سرترالین با چه داروهایی تداخل دارد؟
تداخلات دارویی می‌توانند عملکرد و تأثیر داروها را تغییر داده یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آنها شوند. بنابراین، قبل از مصرف داروی سرترالین، لیست تمام داروهایی که شما مصرف می‌کنید، از جمله داروهای تجویزی و غیرتجویزی (گیاهی، مکمل و …) را با پزشکتان در میان بگذارید.
برخی از داروهایی که با سرترالین تداخل دارند عبارتند از:
- پیموزاید
- داروهایی که موجب خونریزی یا کبودی می‌شوند مانند داروهای ضدپلاکتی مانند کلوپیدوگرل
- داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن
- رقیق‌کننده‌های خون مانند وارفارین
- مهارکننده‌های MAO مانند پروکاربازین
- آسپرین
- داروهایی که باعث خواب‌آلودگی می‌شوند از جمله: آنتی هیستامین‌ها مانند دیفن هیدرامین، داروهای خواب و یا اضطراب مانند آمپرازولام، شل‌کننده‌های عضلانی و داروهای ضد درد و مسکن مانند کدئین
- داروهای افزایش دهنده سروتونین مانند داروهای ضد افسردگی خاص و داروهای خیابانی مانند MDMA
عوارض جانبی قرص سرترالین چیست؟
در صورتی که پزشک شما داروی سرترالین را تجویز کرده است، مطمئن باشید که فواید آن بیشتر از مضرات آن است. همچنین باید دانست که اکثر افرادی که از داروی آسنترا استفاده می‌کنند، عوارض جدی آن را تجربه نکرده‌اند.
عوارض جانبی رایج شامل:
- گیجی
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- افزایش تعرق
- از دست دادن اشتها
- درد معده
- اسهال
- مشکلات خواب
عوارض جانبی نادر شامل:
- مدفوع تیره یا خونی
- استفراغ به شکل قهوه‌ای
- درد، ورم یا قرمزی چشم
- گشادی مردمک
- علائم افسردگی و ناراحتی اعصاب (در برخی افراد ممکن است اتفاق بیفتد)
- تغییرات بینایی (مانند دیدن رنگین کمان دور منابع نوری موقع شب)
اگر هر یک از این عوارض ادامه یافت یا بدتر شد، به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید.
مصرف قرص سرترالین در بارداری
محققان هنوز به طور قطعی مشخص نکرده‌اند که داروهای مهارکننده جذب سروتونین ممکن است برای جنین مضر باشند؛ اما در برخی موارد، افزایش فشار خون ریوی در نتیجه مصرف این داروها مشاهده شده است. به همین دلیل، توصیه می‌شود که در دوره بارداری از مصرف سرترالین خودداری کنید و به جای آن روش‌های درمانی غیر دارویی را مد نظر قرار دهید.
در صورتی که باردار هستید، تنها در صورت لزوم مطلق باید از داروی سرترالین استفاده کنید، زیرا این ممکن است برای جنین مضر باشد. همچنین، نوزادان مادرانی که در طول سه ماه آخر بارداری تحت درمان با سرترالین قرار گرفته‌اند، به ندرت علائمی از ترک دارو مانند مشکلات تغذیه‌ای و تنفسی، تشنج، انقباض عضلانی و یا گریه مداوم را نشان داده‌اند. اگر مشکوک به هر یک از این عوارض در نوزاد خود هستید، باید بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
با توجه به اینکه مشکلات روانی می‌توانند شرایط سختی را ایجاد کنند، از قطع داروی سرترالین در حالت‌هایی مانند افسردگی، اختلالات وسواس، اضطراب و اختلال روانی پس از سانحه، باید خودداری کنید مگر اینکه توسط پزشک تجویز شده باشد. قبل از بارداری، با پزشک خود در مورد فواید و مخاطرات استفاده از سرترالین مشورت کنید.
آیا قرص سرترالین چاق کننده است؟
تأثیر داروهای ضد افسردگی نوع مهارکننده‌ی جذب سروتونین بر افزایش وزن بسیار مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. این داروها، همچون سرترالین و فلوکستین، می‌توانند باعث افزایش وزن شوند. به طور خاص، افزایش وزن یکی از عوارض جانبی معمول این داروهاست، به‌طوری‌که مصرف کنندگان آنها ممکن است تجربه کنند.
به طور کلی، دلایل دقیق این افزایش وزن به دلیل مصرف این داروها هنوز به‌طور کامل مشخص نشده است. اما تعدادی از تئوری‌ها مبنی بر اینکه این داروها ممکن است باعث افزایش وزن شوند، وجود دارد. برخی معتقدند که این داروها ممکن است به متابولیسم بدن تأثیر بگذارند و باعث کاهش سرعت متابولیسم و در نتیجه کاهش مصرف کالری شوند.
علاوه بر این، برخی از تحقیقات نشان داده‌اند که این داروها ممکن است بر اشتها نیز اثر بگذارند و آن را افزایش دهند، که می‌تواند باعث مصرف بیشتر غذا و در نتیجه افزایش وزن شود.
با این حال، باید توجه داشت که هر فرد به طور متفاوتی به این داروها واکنش نشان می‌دهد و افزایش وزن ممکن است برای همه افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند، اتفاق نیفتد. برای اطمینان از اثرات جانبی و تأثیرات داروهای ضد افسردگی، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید و توصیه‌های او را دنبال کنید.
آیا قرص سرترالین نشاط آور است؟
شاید شنیده باشید که قرص سرترالین می‌تواند احساس شادی و خوشحالی را به فرد برساند، و این مطلب صحت دارد. اما آیا آسنترا هم برای ایجاد شادی تجویز می‌شود؟ در واقع، قرص سرترالین ۵۰ و آسنترا به عنوان نام‌های متداول دیگر این دارو، برای تنظیم سطح سروتونین در بدن تجویز می‌شوند. این تنظیم در انتقال دهنده‌های عصبی در بدن باعث برطرف شدن علائم افسردگی می‌شود، که شامل ناراحتی و خستگی است، و بنابراین فرد احساس شادی و بهبود در خلق و خوی خود می‌کند.
این دارو معمولاً برای افراد بالای ۱۸ سال تجویز می‌شود. در صورتی که فرد علائم افسردگی داشته باشد، با مشورت پزشک می‌تواند از اثرات شادی‌آور این دارو بهره‌مند شود.
شرایط نگهداری داروی سرترالین
- دارو را در محلی نگه دارید که برای کودکان دسترسی نداشته باشد.
- مطمئن شوید که دارو در جایی خشک و خنک نگه داری می‌شود و از گرما و تابش نور مستقیم دور باشد.